درخت خرما یکی از قدیمی‌ترین گیاهانی است که در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری کشت می‌شود و از گذشته تا امروز نقش مهمی در اقتصاد و معیشت مردم این مناطق داشته است. پرورش اصولی درخت خرما و توجه به نیازهای غذایی آن، اصلی‌ترین عامل در افزایش کیفیت و کمیت محصول به شمار می‌رود. کوددهی درست می‌تواند برگ‌های سبزتر، ریشه‌های قوی‌تر و در نهایت خرماهای شیرین‌تر و درشت‌تر به همراه داشته باشد.
یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که کشاورزان و نخلداران باید به آن توجه کنند، شناخت نیازهای تغذیه‌ای درخت و زمان مناسب برای تأمین این نیازهاست. برای آشنایی با جزئیات کامل کوددهی و شناخت بهترین کودها برای درخت خرما، با ما در مجله کشاورزی صنعت پتاس آسیا همراه باشید.
اصلی‌ترین نیازهای درخت نخل خرما
درخت خرما برای رشد متعادل و باردهی مناسب به ترکیبی از عناصر غذایی نیاز دارد. این عناصر به‌طور مستقیم روی رشد برگ‌ها، ریشه‌ها و تشکیل میوه اثر می‌گذارند. سه عنصر کلیدی که بیشترین اهمیت را در تغذیه درخت خرما دارند شامل نیتروژن، فسفر و پتاسیم هستند.
هر یک از این عناصر وظیفه مشخصی در بدن گیاه دارند و کمبود یا بیش‌بود آن‌ها می‌تواند باعث کاهش کیفیت و حتی ریزش میوه‌ها شود. در ادامه به نقش هر کدام از این عناصر در رشد درخت خرما می‌پردازیم.
نقش نیتروژن در رشد درخت خرما
نیتروژن یکی از مهم‌ترین عناصر مورد نیاز گیاه است که بیشتر در رشد رویشی نقش دارد. این عنصر به تشکیل کلروفیل در برگ‌ها کمک می‌کند و در نتیجه برگ‌ها شاداب‌تر و سبزتر می‌شوند. درخت خرما برای تولید برگ‌های جدید و جوانه‌زنی به مقدار کافی نیتروژن احتیاج دارد. علاوه‌براین، تأمین نیتروژن کافی در سال‌های اولیه کاشت، به توسعه بهتر ریشه و افزایش مقاومت درخت کمک می‌کند.
نقش فسفر در رشد درخت خرما
فسفر یکی دیگر از عناصر کلیدی برای رشد درخت خرما است که بیشتر در تقویت ریشه‌ها و انتقال انرژی در گیاه نقش دارد. این عنصر به افزایش استحکام ریشه‌ها و جذب بهتر آب و مواد غذایی از خاک کمک می‌کند. زمانی که درخت خرما فسفر کافی دریافت کند، ریشه‌های آن گسترده‌تر شده و توانایی بیشتری در تحمل شرایط خشکی پیدا می‌کند.
همچنین فسفر در فرآیند گلدهی و تشکیل میوه‌ها هم دخالت دارد. کمبود فسفر باعث رشد ضعیف ریشه و کاهش باردهی خواهد شد.
نقش پتاسیم در رشد درخت خرما
پتاسیم عنصر دیگری است که نقش بسیار مهمی در افزایش کیفیت خرما دارد. این ماده معدنی به تنظیم باز و بسته شدن روزنه‌های برگ کمک می‌کند و در نتیجه تعادل آب در گیاه بهتر حفظ می‌شود. علاوه‌براین، پتاسیم باعث افزایش قند در میوه و بهبود طعم و شیرینی خرما می‌شود.
وجود این عنصر در خاک به استحکام ساقه‌ها و مقاومت بیشتر گیاه در برابر بیماری‌ها و آفات نیز کمک می‌کند. کمبود پتاسیم معمولاً با سوختگی نوک برگ‌ها و کاهش کیفیت میوه‌ها خود را نشان می‌دهد.
اهمیت کوددهی درخت خرما
کوددهی درخت خرما یکی از اصلی‌ترین کارهایی است که نخلداران برای افزایش باردهی و حفظ سلامت درخت انجام می‌دهند. خرما درختی است که ریشه‌های عمیق دارد و می‌تواند در شرایط سخت اقلیمی نیز زنده بماند، اما اگر مواد غذایی کافی به آن نرسد، توان تولید محصول باکیفیت را از دست می‌دهد.
رشد متعادل درخت: باعث شادابی، سبزی برگ‌ها و تولید میوه‌های شیرین و درشت می‌شود.
جبران کمبود خاک: بسیاری از خاک‌های مناطق خرماخیز ایران عناصر اصلی مثل نیتروژن، فسفر و پتاسیم را از دست داده‌اند.
افزایش کیفیت محصول: خرمای حاصل از درختان تغذیه‌شده، درشت‌تر، شیرین‌تر و مقاوم‌تر در برابر ریزش است.
مقاومت درخت: کوددهی منظم باعث تقویت سیستم دفاعی درخت و کاهش آفات و بیماری‌ها می‌شود.
کاهش هزینه‌ها: درخت سالم نیاز کمتری به سم‌پاشی و درمان دارد و هزینه‌های نگهداری کمتر می‌شود.
افزایش عمر اقتصادی درخت: تغذیه صحیح باعث می‌شود درخت برای سال‌های بیشتری باردهی مطلوب داشته باشد.
نحوه کوددهی درخت خرما
برای اینکه کوددهی درخت خرما بهترین نتیجه را بدهد، فقط انتخاب نوع کود کافی نیست؛ بلکه روش و زمان مصرف هم اهمیت زیادی دارد.
۱. کوددهی به روش چالکود
چالکود یکی از قدیمی‌ترین و در عین حال مؤثرترین روش‌های تغذیه درخت خرماست. در این شیوه، گودال‌هایی در اطراف درخت و معمولا در نزدیکی محل رشد ریشه‌ها حفر می‌شود و کود داخل آن قرار می‌گیرد. این کار باعث می‌شود عناصر غذایی به‌طور مستقیم در دسترس ریشه قرار بگیرند و از هدررفت آن‌ها جلوگیری شود.
۲. کوددهی از طریق آبیاری
کوددهی همراه با آبیاری، به‌ویژه در باغ‌هایی که سیستم آبیاری قطره‌ای دارند، یک روش مدرن و پرکاربرد محسوب می‌شود. در این روش، کودهای محلول در آب مانند کودهای ازته یا پتاسه در جریان آبیاری به ریشه‌ها منتقل می‌شوند و جذب سریعی دارند. این روش به باغدار امکان می‌دهد در طول فصل رشد، چندین بار کوددهی را تکرار کند و به‌صورت مرحله‌ای نیازهای درخت را تأمین کند.
علاوه بر این، یکنواختی توزیع مواد غذایی در خاک یکی از مزایای بزرگ کوددهی از طریق آبیاری است که باعث می‌شود همه بخش‌های ریشه از آن بهره‌مند شوند.
3. محلول‌پاشی روی برگ‌ها
محلول‌پاشی یکی دیگر از روش‌های کاربردی کوددهی خرماست که بیشتر برای تأمین ریزمغذی‌هایی مثل آهن، روی و منگنز استفاده می‌شود. در این روش، محلول کود مستقیما روی برگ‌ها پاشیده می‌شود و عناصر غذایی از طریق روزنه‌ها وارد بافت گیاه می‌شوند.
مزیت اصلی محلول‌پاشی این است که اثر آن سریع‌تر ظاهر می‌شود و می‌تواند کمبودهای غذایی در کوتاه‌مدت را جبران کند.
زمان کوددهی نخل خرما
زمان کوددهی درخت خرما یکی از عوامل تعیین‌کننده در موفقیت نخلداران است. حتی اگر بهترین کودها در دسترس باشد، ولی در زمان نامناسب به درخت داده شود، نتیجه مطلوبی به دست نمی‌آید. شناخت دوره‌های رشد و نیاز غذایی درخت خرما کمک می‌کند تا کشاورز بداند چه زمانی باید عناصر مختلف را به درخت برساند.
اواخر زمستان و اوایل بهار
اواخر زمستان و اوایل بهار بهترین زمان برای کوددهی درخت خرماست، زیرا درخت وارد فاز رشد جدید می‌شود و نیاز بیشتری به نیتروژن و فسفر دارد. انجام چالکود در این دوره باعث می‌شود ریشه‌ها هنگام آغاز فصل رشد، مواد غذایی لازم را در اختیار داشته باشند.
این کار رشد برگ‌ها و توسعه تاج درخت را تسهیل می‌کند و پایه‌ای قوی برای باردهی سال جاری فراهم می‌کند.
زمان گلدهی و تشکیل میوه
در زمان گلدهی و تشکیل میوه، کودهای پتاسه نقش مهمی در افزایش شیرینی و کیفیت خرما دارند.
استفاده از محلول‌پاشی ریزمغذی‌ها مانند روی و بور نیز می‌تواند مانع ریزش گل‌ها و میوه‌های تازه شود. این مرحله حساس باعث می‌شود درخت میوه‌های سالم‌تر و با حجم بیشتر تولید کند و بهره‌وری باغ به حداکثر برسد.
اواسط تابستان و زمان درشت شدن خرما
در اواسط تابستان، زمانی که میوه‌ها در حال بزرگ شدن هستند، درخت همچنان نیاز به تغذیه دارد. مصرف کودهای پتاسه و کلسیم باعث افزایش استحکام و درشتی میوه‌ها می‌شود و از ترک‌خوردن یا ریزش زودهنگام آن‌ها جلوگیری می‌کند.
این تغذیه مناسب کیفیت نهایی محصول را تضمین می‌کند و باردهی اقتصادی درخت را افزایش می‌دهد.
پس از برداشت محصول
پس از برداشت، درخت ذخایر غذایی خود را از دست داده و برای سال آینده باید تقویت شود. استفاده از کودهای حیوانی پوسیده همراه با فسفر و پتاسیم به بازسازی ریشه‌ها و تقویت توان درخت کمک می‌کند. این مرحله برای حفظ سلامت درخت و تضمین باردهی مداوم در سال‌های بعد ضروری است.
بهترین کود برای نخل خرما
انتخاب بهترین کود برای نخل خرما موضوعی است که بسیاری از کشاورزان به‌دنبال پاسخ دقیق آن هستند. واقعیت این است که درخت خرما در مراحل مختلف رشد به انواع کود نیاز دارد و نمی‌توان تنها یک نوع کود را بهترین گزینه دانست. بنابراین باید ترکیب درستی از کودهای آلی، شیمیایی و ریزمغذی‌ها را برای افزایش باردهی و کیفیت محصول استفاده کرد.
بهترین کود حیوانی برای خرما
کود حیوانی یکی از قدیمی‌ترین و مؤثرترین گزینه‌ها برای تقویت خاک و تغذیه درخت خرماست. این کود علاوه بر تأمین مواد غذایی، باعث بهبود بافت خاک و افزایش توان نگهداری آب می‌شود. بهترین نوع کود حیوانی برای خرما، کود دامی پوسیده گاوی یا گوسفندی است.
البته پوسیده بودن آن اهمیت زیادی دارد چون کود تازه می‌تواند باعث سوختگی ریشه شود. همچنین استفاده از کود دامی تازه به خاطر وجود بذر علف های هرز و ریز جانداران مضر به هیچ عنوان مناسب نیست.
استفاده از این کود در فصل پاییز یا زمستان به‌عنوان پایه تغذیه سال آینده بسیار مفید است.
کود مرغی برای خرما
کود مرغی یکی از غنی‌ترین کودهای آلی محسوب می‌شود که سرشار از نیتروژن و فسفر است. این کود اگر به‌صورت فرآوری‌شده و کاملا پوسیده مصرف شود، می‌تواند رشد رویشی درخت خرما را تقویت کرده و به افزایش باردهی کمک کند.
مصرف کود مرغی باید با احتیاط انجام شود چون غلظت بالای آمونیاک آن ممکن است به ریشه آسیب بزند. بهترین زمان برای مصرف این کود، فصل زمستان و اوایل بهار است.
کود جلوگیری از ریزش خرما
یکی از مشکلات رایج نخلداران، ریزش گل‌ها و میوه‌های تازه تشکیل‌شده است. برای جلوگیری از این مشکل، استفاده از کودهای پتاسه و ریزمغذی‌هایی مانند بور و روی توصیه می‌شود. این عناصر باعث استحکام بیشتر میوه روی خوشه شده و مانع ریزش زودهنگام آن می‌شوند.
کود برای درشت شدن خرما
برای افزایش اندازه خرما، پتاسیم و کلسیم دو عنصر حیاتی هستند. پتاسیم به افزایش حجم سلول‌ها و تجمع قند در میوه کمک می‌کند و کلسیم هم باعث استحکام دیواره سلولی می‌شود. به همین دلیل استفاده از کود پتاسه در تابستان و محلول‌پاشی کلسیم در دوره رشد میوه بهترین نتیجه را برای درشت شدن خرما دارد.
کود برای پاجوش نخل خرما
پاجوش‌ها منبع اصلی تکثیر درختان خرما هستند و برای رشد مناسب نیاز به تغذیه کافی دارند. کودهای نیتروژنه و فسفره به رشد سریع‌تر پاجوش‌ها و تشکیل ریشه‌های قوی کمک می‌کنند.
در سال‌های ابتدایی، استفاده از کود حیوانی پوسیده نیز می‌تواند شرایط بهتری برای رشد پاجوش‌ها فراهم کند.
کود آهن برای نخل خرما
کمبود آهن در درخت خرما باعث زرد شدن برگ‌های جوان و کاهش توان فتوسنتز می‌شود. برای رفع این مشکل، کودهای آهن کلاته بهترین گزینه هستند. این کودها معمولا به‌صورت محلول‌پاشی یا همراه با آبیاری مصرف می‌شوند.
استفاده از گوگرد برای درخت خرما
گوگرد باعث تنظیم pH خاک و بهبود شرایط جذب سایر عناصر می‌شود. این ویژگی در خاک‌های آهکی مناطق جنوبی ایران، بسیار مهم است. یکی دیگر از نقش‌های گوگرد در گیاهان این است که مصرف آن به‌صورت پودری یا همراه با کود حیوانی می‌تواند دسترسی درخت به ریزمغذی‌ها را بهتر کند و باردهی را افزایش دهد.
کود 20-20-20 برای درخت خرما
کود 20-20-20 یکی از پرکاربردترین کودهای کامل برای درخت خرماست. این کود ترکیبی متعادل از سه عنصر اصلی نیتروژن، فسفر و پتاسیم دارد و به همین دلیل تقریبا تمام نیازهای غذایی درخت را در مراحل مختلف رشد پوشش می‌دهد. وجود این تعادل باعث شده که کشاورزان از آن به‌عنوان یک کود همه‌کاره یاد کنند.
این کود بیشتر به‌صورت محلول‌پاشی یا همراه با آبیاری مصرف می‌شود. محلول‌پاشی با کود 20-20-20 باعث می‌شود مواد غذایی سریع‌تر جذب برگ‌ها شوند و اثر آن در مدت کوتاهی قابل مشاهده باشد. همچنین استفاده از آن در سیستم آبیاری قطره‌ای امکان توزیع یکنواخت مواد غذایی را فراهم می‌کند.
زمان مناسب مصرف این کود معمولا در آغاز فصل رشد و همچنین در دوره تشکیل میوه است. البته باید توجه داشت که مصرف بیش از حد آن می‌تواند باعث شوری خاک شود، بنابراین بهتر است بعد از انجام آزمون خاک مقدار مصرف بر اساس توصیه کارشناسان تنظیم شود.
کوددهی درخت نخل با کودهای ازته
کودهای ازته یکی از اصلی‌ترین منابع تأمین نیتروژن برای درخت خرما هستند. نیتروژن عنصر کلیدی در رشد رویشی به شمار می‌رود و به تولید برگ‌های سبز و شاداب کمک می‌کند.
وقتی نخل خرما به مقدار کافی نیتروژن دریافت کند، فرایند فتوسنتز به شکل بهتری انجام می‌شود و انرژی لازم برای رشد و باردهی درخت فراهم می‌شود.
کوددهی به درخت خرما با کود فسفره
فسفر یکی از عناصر اساسی برای رشد و باردهی درخت خرماست. این عنصر بیشتر در تقویت سیستم ریشه‌ای نقش دارد و باعث می‌شود درخت توان بیشتری برای جذب آب و مواد غذایی از خاک داشته باشد.
رایج‌ترین کودهای فسفره مورد استفاده در باغ‌های خرما شامل سوپر فسفات تریپل، سوپر فسفات ساده و فسفات آمونیوم هستند. این کودها به‌طور معمول در زمستان یا اوایل بهار به روش چالکود در اطراف ریشه درخت مصرف می‌شوند تا در طول فصل رشد در دسترس گیاه قرار گیرند.
کوددهی درخت نخل با کود پتاسه
کود سولفات پتاسیم یکی از بهترین منابع تأمین پتاسیم و گوگرد برای درخت خرماست و نقش حیاتی در کیفیت و اندازه میوه‌ها دارد. این عنصر به تعادل آب در سلول‌های گیاه کمک می‌کند و باعث می‌شود درخت مقاومت بیشتری در برابر خشکی، گرما و بیماری‌ها داشته باشد. همچنین پتاسیم در افزایش قند و شیرینی خرما تأثیر مستقیم دارد و میوه‌های درشت و مرغوب تولید می‌کند.
استفاده از کودهای پتاسه به ویژه در دوره گلدهی و رشد میوه اهمیت دارد. این کودها باعث استحکام ساقه‌ها و شاخه‌ها شده و احتمال ریزش میوه‌های تازه را کاهش می‌دهند. مصرف پتاسیم کافی همچنین به جلوگیری از ترک خوردن میوه‌های درشت و کاهش آسیب‌های محیطی کمک می‌کند.
کودهای پتاسه معمولا به شکل سولفات پتاسیم، کلرید پتاسیم و نیترات پتاسیم در دسترس هستند. سولفات پتاسیم برای حفظ کیفیت میوه و طعم بهتر توصیه می‌شود، در حالی که کلرید پتاسیم بیشتر برای افزایش حجم میوه استفاده می‌شود. مصرف این کودها می‌تواند به‌صورت چالکود یا محلول‌پاشی در طول فصل رشد انجام شود.
برای نخلدارانی که از سیستم آبیاری قطره‌ای استفاده می‌کنند، حل کردن کود پتاسه در آب آبیاری، روشی سریع و مؤثر برای تأمین نیاز درخت است. نکته مهم این است که مصرف بیش از حد پتاسیم می‌تواند جذب سایر عناصر مثل کلسیم و منیزیم را کاهش دهد، بنابراین رعایت مقدار توصیه‌شده اهمیت زیادی دارد. برای بررسی بهتر میزان کوددهی، پیشنهاد می‌کنیم مطالعه مطلب نشانه‌های کوددهی بیش از حد گیاهان را از دست ندهید.
زمان مصرف کودها در آبیاری قطره‌ای درخت خرما
آبیاری قطره‌ای یکی از کارآمدترین روش‌ها برای تأمین آب و مواد غذایی درخت خرماست و مصرف کودها همراه با این سیستم باعث جذب بهتر و سریع‌تر عناصر غذایی می‌شود. اما زمان‌بندی مصرف کود در این روش اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا درخت در طول فصل رشد نیازهای متفاوتی به نیتروژن، فسفر و پتاسیم دارد.
مرحله رشد | نوع کود | توضیح کوتاه | روش مصرف |
آغاز فصل رشد | کودهای ازته (نیتروژنه) | کمک به تولید برگ‌های تازه و تقویت رویشی درخت؛ آماده‌سازی درخت برای گلدهی | همراه با آبیاری قطره‌ای |
دوره گلدهی و تشکیل میوه | کودهای پتاسه و فسفره + ریزمغذی‌ها (آهن، روی، بور) | افزایش کیفیت و اندازه میوه، جلوگیری از ریزش گل‌ها و میوه‌های تازه | آبیاری قطره‌ای یا محلول‌پاشی |
پس از برداشت محصول | کودهای آلی و حیوانی | بازسازی ذخایر غذایی، تقویت ریشه و افزایش توان درخت برای سال آینده | همراه با آبیاری قطره‌ای |
برنامه سالانه کوددهی خرما
برنامه‌ریزی کوددهی درخت خرما باید به‌گونه‌ای باشد که در طول سال، همه نیازهای غذایی درخت تأمین شود. این برنامه بسته به سن درخت، شرایط آب‌وهوایی و نوع خاک می‌تواند کمی متفاوت باشد، اما یک الگوی کلی وجود دارد که بیشتر نخلداران از آن پیروی می‌کنند.
فصل | نوع کود | هدف مصرف | روش مصرف |
اوایل بهار | کودهای ازته (اوره یا نیترات آمونیوم) + مقدار کمی فسفره | تقویت رشد رویشی، تولید برگ تازه و ریشه‌زایی | همراه آبیاری قطره‌ای یا چالکود |
بهار (پیش از گلدهی) | سولفات پتاسیم + فسفره + ریزمغذی‌ها (روی، بور) | کمک به گلدهی و افزایش احتمال باردهی | آبیاری قطره‌ای یا محلول‌پاشی |
تابستان (رشد میوه‌ها) | پتاسیم + کلسیم + ریزمغذی‌ها (آهن، منیزیم) | درشت شدن، شیرین‌تر شدن و رنگ‌گیری بهتر میوه | محلول‌پاشی و آبیاری قطره‌ای |
پاییز (پس از برداشت) | کود دامی پوسیده + ترکیبات آلی | بازسازی درخت و بهبود ساختار خاک | کوددهی سطحی یا چالکود |
زمستان (استراحت درخت) | در صورت نیاز گوگرد و اصلاح‌کننده‌های خاک | کاهش شوری، آماده‌سازی خاک برای سال بعد | به‌صورت چالکود یا پخش سطحی |
چرا کود پتاس آسیا را انتخاب کنیم؟
برای نخلدارانی که به‌دنبال محصولی باکیفیت، سالم و پربازده هستند، انتخاب کود مناسب یک تصمیم حیاتی است. شرکت صنعت پتاس آسیا با بهره‌گیری از دانش فنی روز و استفاده از بهترین مواد اولیه، محصولاتی تولید می‌کند که دقیقا متناسب با نیاز درخت خرما طراحی شده‌اند. کودهای این شرکت علاوه بر دارا بودن عناصر اصلی شامل ریزمغذی‌هایی هستند که در افزایش کیفیت میوه و مقاومت نخل نقش مهمی ایفا می‌کنند.
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های کودهای صنعت پتاس آسیا، قابلیت حل‌شوندگی بالا و سازگاری با سیستم‌های آبیاری قطره‌ای است. این ویژگی باعث می‌شود مواد غذایی به‌صورت یکنواخت به ریشه برسند و جذب آن‌ها به بهترین شکل انجام شود. برای اطلاعات بیشتر می‌توانید به دیتاشیت فنی کود سولفات پتاسیم صنعت پتاس آسیا مراجعه کنید.
جمع‌بندی
درخت خرما یکی از ارزشمندترین درختان مناطق گرم و خشک است که باردهی مطلوب آن وابستگی زیادی به تغذیه اصولی و برنامه‌ریزی‌شده دارد.
کوددهی درست نه‌تنها میزان محصول را افزایش می‌دهد، بلکه باعث می‌شود خرماهایی درشت‌تر، شیرین‌تر و مقاوم‌تر به دست آید. در نهایت، کیفیت کود مصرفی نقش بسیار مهمی در موفقیت این فرایند دارد. بهره‌گیری از کودهای استاندارد و غنی‌شده، مانند محصولات صنعت پتاس آسیا، می‌تواند تضمین‌کننده باردهی بالا و کیفیت ممتاز خرما باشد.
سوالات متداول
درخت خرما به ترکیبی از کودهای ازته، فسفره و پتاسه نیاز دارد. در کنار این‌ها، استفاده از ریزمغذی‌هایی مثل آهن، روی و بور هم ضروری است. کودهای پتاسه به‌ویژه در درشت شدن و شیرین شدن میوه نقش کلیدی دارند.
برنامه کوددهی خرما معمولا به‌صورت فصلی انجام می‌شود. در بهار و تابستان کودهای شیمیایی محلول در آب و در پاییز کودهای دامی پوسیده برای بازسازی درخت استفاده می‌شوند.
بله، در سال‌های ابتدایی رشد، کوددهی اهمیت زیادی دارد. استفاده از نیتروژن و فسفر در این دوره باعث تقویت ریشه‌ها و رشد برگ‌ها می‌شود و زمینه را برای باردهی مناسب در سال‌های بعد فراهم می‌کند.
مهم‌ترین زمان کوددهی درخت خرما پیش از گلدهی و در دوران رشد میوه است. در این مراحل، جذب عناصر غذایی به‌طور مستقیم روی کیفیت و کمیت محصول تأثیر می‌گذارد. همچنین بعد از برداشت محصول، کوددهی آلی برای بازسازی درخت ضروری است.
نظرات (0)
اولین کسی باشید که نظر می‌دهد!