نکات کلیدی اختلاط کودهای کشاورزی به همراه جدول اختلاط کودی

اختلاط صحیح کودهای شیمیایی برای تأمین به‌موقع و متعادل مواد غذایی موردنیاز گیاه، افزایش عملکرد و کیفیت محصولات، ضرورت دارد. اگر اختلاط کودها به‌درستی انجام نگیرد، می‌تواند اثربخشی آن‌ها را کاهش دهد یا حتی باعث آسیب به گیاه شود.

در این مقاله قصد داریم به مهم‌ترین نکات و اصول مرتبط با اختلاط کودها بپردازیم و بررسی کنیم که چه ترکیب‌هایی مفید هستند و چه مواردی نباید باهم ترکیب شوند.

مزایای ترکیب کودها

استفاده همزمان از چند نوع کود، در صورت سازگار بودن، مزایای زیادی دارد:

- صرفه‌جویی در زمان، انرژی و هزینه‌های کارگری

- تغذیه متعادل و همزمان گیاه با چند عنصر ضروری

- افزایش اثربخشی کودها از طریق آثار هم‌افزا

بررسی اختلاط کودها براساس نوع

در زمان کوددهی، خیلی از کشاورزان برای صرفه‌جویی در وقت و هزینه، ترجیح می‌دهند چند نوع کود را باهم مخلوط کنند و در یک نوبت به زمین بدهند. اما همۀ کودها باهم سازگار نیستند و بعضی از ترکیب‌ها می‌توانند باعث کاهش جذب عناصر غذایی، رسوب یا حتی آسیب به ریشه گیاه شوند.

بنابراین، شناخت اینکه چه نوع کودهایی را می‌توان باهم مخلوط کرد و چه ترکیب‌هایی نباید کنار هم استفاده شوند، نقش مهمی در موفقیت تغذیۀ‌زمین کشاورزی دارد.

در این بخش، به‌صورت دسته‌بندی ‌شده بررسی می‌کنیم هر گروه از کودها (مثل نیتروژنی، فسفری، پتاسیمی و…) با چه کودهایی قابل ‌ترکیب هستند و با کدام‌ها نباید مخلوط شوند. این اطلاعات می‌تواند به شما کمک کند تا با خیال راحت‌تر کوددهی کنید و از نتیجه‌ کار بیشترین بهره را ببرید.

۱. کودهای نیتروژنی

کودهایی مانند اوره یا سولفات آمونیوم که حاوی نیتروژن هستند، اغلب در اختلاط با سایر کودهای شیمیایی مشکلی ایجاد نمی‌کنند. با این‌ حال، باید تفاوت pH کودها را در نظر داشت؛ زیرا اختلاف زیاد در pH ممکن است واکنش‌های نامطلوبی ایجاد کند.

۲. کودهای فسفری

کودهای فسفره نظیر دی‌آمونیوم فسفات و سوپرفسفات تریپل واکنش‌پذیری بالایی مخصوصاً با کلسیم دارند. اختلاط این کودها با کودهای کلسیمی باعث رسوب فسفات کلسیم و کاهش جذب می‌شود.

پس باید از ترکیب فسفر با کلسیم پرهیز کنید.

۳. کودهای پتاسیمی

کودهای پتاسه مانند سولفات پتاسیم معمولاً با اکثر کودها سازگارند، اما به دلیل pH بالا باید از اختلاط آن‌ها با کودهای اسیدی یا حاوی کلسیم اجتناب کرد. ترکیب سولفات پتاسیم با کلسیم به تولید گچ و ایجاد رسوب، منجر می‌شود.

۴. کودهای کلسیمی

کودهای دارای کلسیم مثل نیترات کلسیم به‌راحتی با فسفر و گوگرد واکنش می‌دهند و ترکیبات نامحلول تولید می‌کنند. برای حفظ کارایی کود، بهتر است با این عناصر ترکیب نشود.

۵. کودهای ریزمغذی

عناصر میکرو مانند آهن، روی، منگنز و مس اغلب با بیشتر کودها به‌ویژه به‌دلیل استفاده در دوزهای پایین، قابل ترکیب هستند. اما در محلول‌های بسیار غلیظ یا با pH نامناسب، ممکن است رسوب دهند.

۶. کودهای شیمیایی و میکروبی

کودهای میکروبی دارای موجودات زنده‌ و حساس به شوری هستند. ترکیب این کودها با کودهای شیمیایی در یک مخزن توصیه نمی‌شود، اما استفاده همزمان آن‌ها در خاک مانعی ندارد.

۷. هیومیک اسید

این ماده آلی به جذب بهتر عناصر کمک می‌کند و اغلب با کودهای دیگر سازگار است. با این‌ حال، ترکیب آن با کودهای کلسیمی ممکن است باعث رسوب کلسیم هومات شود که هم کلسیم و هم هیومیک اسید را از دسترس خارج می‌کند.

۸. سیلیکات پتاسیم

این کود به دلیل pH قلیایی بالا با بیشتر کودها ناسازگار است. افزودن آن به مخزنی که کودهای اسیدی در آن هستند، به واکنش و رسوب منجر می‌شود؛ بنابراین، بهتر است جداگانه به کار رود.

۹. گوگرد

گوگرد pH محلول را به‌شدت کاهش می‌دهد و نباید با کودهای حاوی کلسیم یا فسفر ترکیب شود. این ترکیب‌ها به تولید رسوبات نامحلول منجر می‌شوند که جذب مواد غذایی را مختل می‌کنند.

اصول حیاتی هنگام ترکیب کودها

• از ترکیب کودهایی با اختلاف زیاد در pH اجتناب کنید.

• کودهای زیستی فقط باید با کودهای زیستی دیگر مخلوط شوند.

• پیش از ترکیب، مخزن را کاملاً بشویید و از آب غیرشور استفاده کنید.

• هر کود باید جداگانه و با فاصله زمانی در مخزن حل شود.

• از مخلوط کردن کود با سموم خودداری کنید.

استفاده همزمان کودهای ناسازگار در یک آبیاری

در صورتی ‌که دو کود قابل ترکیب نباشند، می‌توانید:

1. ابتدا یکی را تزریق کنید، سپس مخزن را بشویید و کود بعدی را وارد سیستم کنید.

2. یا از 2 مخزن جداگانه برای تزریق همزمان به کار ببرید.

در محلول‌پاشی، این روش جایگزین وجود ندارد و باید از ترکیب خودداری شود.

نحوه اختلاط کودهای شیمیایی کشاورزی

اختلاط صحیح کودهای شیمیایی یکی از مراحل مهم در تغذیه گیاهان محسوب می‌شود. در صورت ترکیب نادرست، احتمال ایجاد رسوب، کاهش اثربخشی کودها، واکنش‌های شیمیایی ناخواسته و آسیب به گیاه وجود دارد.

مراحل اصولی اختلاط کودها

۱. انجام تست سازگاری

پیش از ترکیب کامل کودها، مقدار کمی از هر کود را با نسبت مصرفی در یک ظرف جداگانه (مانند لیوان یا ظرف پلاستیکی) ترکیب کنید و چند ساعت (ترجیحاً ۲۴ ساعت) نگه دارید. در صورت مشاهده کف زیاد، رسوب، تغییر رنگ یا بوی غیرعادی، ترکیب کودها توصیه نمی‌شود.

۲. ترتیب صحیح افزودن مواد به مخزن

برای جلوگیری از واکنش‌های ناخواسته، افزودن مواد به مخزن باید طبق ترتیب زیر انجام شود:

۱. پر کردن نیمی از حجم مخزن با آب

۲. افزودن کودهای نیتروژنه (اوره، نیترات آمونیوم، نیترات کلسیم)

۳. افزودن کودهای فسفاته (مانند مونو آمونیوم فسفات)

۴. افزودن کودهای پتاسه (نیترات پتاسیم، سولفات پتاسیم)

5. افزودن ریزمغذی‌ها (روی، آهن، منگنز – ترجیحاً به شکل کلاته)

6. تنظیم pH محلول در صورت نیاز

7. تکمیل مخزن با آب

توجه: برخی کودها نباید با یکدیگر مخلوط شوند.

کودهای ناسازگار رایج

نکات مهم

• از آب باکیفیت مناسب (EC پایین، سختی کم) استفاده شود.

• هم‌زدن یکنواخت مخلوط در طول فرایند ترکیب کودها ضروری است.

• در سیستم‌های آبیاری تحت‌فشار (فرتی‌گیشن)، از مخازن جداگانه برای کودهای ناسازگار استفاده کنید.

• هرگز بدون تست سازگاری، کودها را با سموم دفع آفات یا مواد دیگر ترکیب نکنید.

جدول اختلاط کودی

 بهترین کودها برای رشد بیشتر و کیفیت بهتر محصولات کشاورزی

برای دستیابی به بهترین نتیجه در کشاورزی و بهره‌وری بالا از زمین‌های زراعی و باغی خود، انتخاب کودهای با کیفیت و مناسب ضروری است.

شرکت صنعت پتاس آسیا با تولید کود سولفات پتاسیم، کلرید پتاسیم و اسید کلریدریک از مواد اولیه مرغوب و با تکنولوژی پیشرفته، محصولات خود را به کشاورزان و باغداران ارائه می‌دهد. با انتخاب محصولات این شرکت، شما از مزایایی چون قیمت مناسب، تضمین کیفیت و اثرگذاری اثبات‌شده در افزایش عملکرد محصو بهره‌مند می‌شوید.

برای اطلاعات بیشتر و ثبت سفارش، هم‌اکنون با مشاوران ما تماس حاصل فرمایید.

 کلام آخر

اختلاط کودهای کشاورزی، اگر با شناخت و دقت انجام گیرد، می‌تواند به افزایش کارایی تغذیه گیاه و صرفه‌جویی در منابع کمک کند؛ اما بی‌توجهی به اصول ترکیب و ناسازگاری شیمیایی برخی کودها، ممکن است باعث کاهش جذب، رسوب مواد و آسیب به گیاه شود.

با رعایت نکاتی مانند بررسی pH، نوع ترکیبات، شیوه تزریق و استفاده از برنامه‌های تغذیه‌ای دقیق، می‌توان اختلاط کودها را به یک ابزار مؤثر در مدیریت تغذیه گیاه تبدیل کرد. رعایت اصول علمی در این مسیر، کلید موفقیت در کشاورزی پایدار و پرمحصول است.